Deze week openden Alexander Pechtold en Diederik Samson het parlementair jaar in Nieuwspoort, het café bij de Tweede Kamer. Jullie Europeanologist was erbij.
In hun speeches elementen die hoop geven, zoals bij Samson de roep om meer nuance. Nederland gedijt volgens hem het best bij overleg en compromissen sluiten, in plaats van het luidkeels verkondigen van het eigen gelijk. Pechtold riep op tot het creëren van kansen voor iedereen, vooral door beter onderwijs. En sprak tegen het zaaien van angst door politici.
Wat mij verbaasde dat geen woord werd gesproken over de EU, Brexit, en hoe een mogelijk Nexit, Nederland uit de EU, kan worden voorkomen.
Gelukkig was er ruimte voor vragen.
How about een mogelijk Nexit? vroeg ik
Pechtold antwoordde dat we ons daar niet ongerust over moeten maken, met slechts één partij die dit punt prominent op de politieke agenda heeft staan. Dat die partij in peilingen een van de grootste dreigt te worden liet hij buiten beschouwing. En dat hij voor een correctief referendum is, niet voor een raadgevend.
D66 is voorstander van een snelle uittreding van het Verenigd Koninkrijk, hoewel het natuurlijk te betreuren is dat ze eruit gaan. Maar nu het besluit genomen is, moet het ook snel, om het land de consequenties goed te laten voelen.
Samsom vulde aan dat ook voor de PvdA van uittreden van Nederland uit de EU niet aan de orde is. Hij voegde echter ook nog toe dat het verhaal over Europa veel beter verteld moet worden. I couldn’t agree more. De nuance voor berichtgeving over Europa zijn we al jarenlang kwijt.
Ik weet alleen niet of het een goed idee is om, zoals Pechtold zegt, de uittreding van het VK nu zo snel mogelijk te laten verlopen. Het lijkt goed, op de bevoogdende manier van ‘wie z’n billen brandt, moet op de blaren zitten’ en dan liefst ook nog afscheid nemen van alle voordelen die een EU-lidmaatschap biedt. Voor wat betreft directe subsidies is dat natuurlijk duidelijk, wie geen lid is en dus niet meebetaalt, profiteert niet mee. Maar op diverse terreinen zijn er andere constructies te bedenken, zoals voor wetenschap en innovatie de term associated countries zegt dat een land wel meebetaalt en dat wetenschappers uit het land wel mee kunnen doen aan samenwerkingen. IJsland, Zwitserland, Israël en Turkije hebben bijvoorbeeld dergelijke afspraken.
Maar zijn de effecten van snel rigoureus afscheid nemen niet extra schadelijk, voor zowel Groot-Brittannië als voor ons? Voor wetenschappelijke samenwerking is Brexit voor zowel het VK als voor de rest van Europa schadelijk. De EU verliest haar belangrijkste lidstaat qua wetenschap, en wetenschappers in het VK kunnen niet meer vrij in andere EU-lidstaten aan de slag. Hier lijkt het het slimst om een redelijke in plaats van een drastische oplossing te bedenken.
Al zijn vertragingstactieken een slecht idee.
