Op 1 december is onze nieuwe Europese Commissie gestart. Wie zijn het, wat zijn de portefeuilles en wat moet je verder nog weten?
Deze Europese Commissie zit er van 2019 tot en met 2024. Er zitten meer vrouwen in de Europese Commissie dan ooit, maar toch zijn mannen ook bij deze Commissie in de meerderheid: we hebben 15 mannen en 12 vrouwen. De voorzitter van de Europese Commissie is dan wel weer een vrouw, de Duitse Ursula Von der Leyen.
Direct onder haar zitten drie uitvoerende vice-voorzitters, onze Nederlandse Frans Timmermans (die zelfs first executive vice-president is), de Deense Margrethe Vestager en de Let Valdis Dombrovskis. Alledrie zaten zij ook al in de vorige Europese Commissie
In onderstaand overzicht, gemaakt door het Europese Parlement, kun je alle Eurocommissarissen zien en de onderwerpen waar ze verantwoordelijk voor zijn.
De jongste Eurocommissaris is 29, de Litouwer Virginijus Sinkevičius, de oudste is de Spanjaard Josep Borrell, met 72 jaar. Hij was eerder ook voorzitter van het Europese Parlement. De meeste nieuwe commissarissen hebben politieke ervaring, hetzij als lid van het Europees Parlement, hetzij als minister in hun eigen land.
Hoe zit het met de portefeuille-verdeling?
Duurzaam Europa
Frans Timmermans is verantwoordelijk voor duurzaamheid, zijn portefeuille heet de European Green Deal. Hij was in de vorige Europese Commissie ook al vice-president, en eerder Minister van Buitenlandse Zaken in Nederland. Timmermans staat bekend om zijn talenknobbel. Hij zal binnenkort zijn plannen voor een duurzaam Europa bekendmaken. Onder hem vallen verschillende Eurocommissarissen die nodig zijn voor het thema ‘groen’, zoals de Estse Kadri Simson op Energie, de Roemeense Rovana Plumb op Transport en de Pool Janusz Wojciechowski op Landbouw.
Digitaal en competitief Europa
Margrethe Vestager is verantwoordelijk voor de digitale toekomst van Europa, en voor concurrentiekracht, een rol die ze ook in de vorige Europese Commissie met verve uitvoerde. Zij was Minister van Financiën in Denemarken, en schijnt een van de belangrijkste inspiratiebronnen voor de tv-serie Borgen geweest te zijn. Onder haar vallen je de diverse commissarissen die raken aan haar thema, zoals de Fransman Thierry Breton op Interne Markt, Industrie, ICT en Ruimtevaart en de Bulgaarse Mariya Gabriel op Innovatie en Jeugd.
Stabiel en economisch Europa
Valdis Dombrovskis tenslotte, is verantwoordelijk voor de Europese Financiën en stabiliteit. Hij was premier in Letland en zat ook in de vorige Europese Commissie, toen was hij verantwoordelijk voor de Euro. Onder Dombrovskis vallen verschillende Eurocommissarissen die met dit thema te maken hebben, zoals de Ier Phil Hogan voor handel, de Italiaan Paolo Gentiloni voor Economie en de Luxemburger Nicolas Schmit voor Werkgelegenheid.
In het schema hierboven kun je de structuur nog wat beter zien. Bovenaan voorzitter ofwel president Von der Leyen, daaronder de drie executive vice-presidents, en daaronder de groepen commissarissen. In groen in de buitenring zie je de andere vijf vice-presidents.
Wat valt er op?
De nadruk die er ligt op de toekomst en op een groen Europa, is opvallend. Daarover binnenkort meer. Verder is het saillant dat als de Brexit gaat plaatsvinden op 31 januari 2020, de Ier Phil Hogan verantwoordelijk is voor het onderhandelen over een handelsakkoord tussen Europa en het VK. Hij sprak zich eerder al pittig uit over de Brexit.
De Fransman Thierry Breton lijkt van gemiddeld belang, maar ik denk dat hij een grote rol kan gaan spelen in het Europa van de toekomst. Hij is verantwoordelijk voor de interne marktDe Europese Interne Markt is de afspraak in de Europese Unie (EU) dat er tussen alle EU-lidstaten vrij verkeer is van goederen, diensten en kapitaal. Lidstaten heffen dus geen exportbelasting als producten of diensten binnen een ander land van de EU verkocht worden. Het is de grootste interne markt ter wereld. De Europese Interne Markt is gekoppeld aan het vrij verkeer van personen binnen de EU. én de digitale markt, en dat is belangrijk voor Europa’s plek op het wereldtoneel. In een economie waarin data steeds waardevoller wordt, is het nu tijd voor de EU om stevig te staan ten opzichte van dataverzamelende mega-bedrijven zoals Google, Facebook en Ali Baba, die allemaal van buiten Europa komen.
Met de Europese privacy-wetgeving GDPR, de strijd die Eurocommissaris Marianne Vestager in de vorige Europese Commissie al voerde tegen de techgiganten, zette de EU al een statement neer, maar dat kan nog krachtiger. In plaats van een continent dat ‘moeilijk doet’ over privacy en monopolieposities, zou de Europese insteek juist een kracht moeten worden: hier wil je wonen, hier is je data veilig. Een continent dat met bescherming van inwoners tegen techgiganten de nieuwe wereldwijde standaard neerzet. En laat het maar aan de eigenwijze Fransen over om standaarden neer te zetten – Minitel,Minitel was tot 2012 (!) de Franse voorloper van het internet, een soort interactieve teletekst waarmee je berichten kunt versturen, online kunt winkelen en overheidszaken kunt afhandelen. Rama CC BY-SA 3.0 fr, via Wikimedia Commons anybody? Als ex-minister en ex-CEO van zowel France Telecom (nu Orange) en softwarebedrijf Atos, denk ik dat Breton precies weet wat er nodig is op gebied van de Europese digitale markt.